Catalaanse traditie van uitmuntende mousserende wijnen
Cava vertegenwoordigt het hoogtepunt van de Spaanse mousserende wijntraditie, een wijn die de mediterrane elegantie en de precisie van de klassieke methode belichaamt. Deze prestigieuze mousserende wijn wordt voornamelijk geproduceerd in Catalonië, in de regio Penedès ten zuiden van Barcelona, en kreeg in 1986 de beschermde oorsprongsbenaming (D.O.), hoewel zijn geschiedenis teruggaat tot het einde van de 19e eeuw, toen Josep Raventós na een reis naar de Champagne besloot om de hergisting op fles toe te passen op de inheemse Spaanse druivensoorten. Tegenwoordig wordt Cava, hoewel het een sterke band met het Catalaanse grondgebied behoudt, ook in andere geselecteerde regio's van Spanje geproduceerd, altijd volgens strenge voorschriften die de kwaliteit en identiteit garanderen.
Inheemse druivensoorten en traditionele methode
Cava onderscheidt zich van Champagne en andere mousserende wijnen volgens de klassieke methode door het overwegende gebruik van inheemse druivensoorten die het unieke karakter ervan bepalen. De klassieke drie-eenheid bestaat uit Macabeo (of Viura), die frisheid en bloemige tonen toevoegt, Xarel-lo, verantwoordelijk voor de structuur en de minerale component, en Parellada, die elegantie en aromatische finesse bijdraagt. De laatste jaren worden ook internationale variëteiten zoals Chardonnay en Pinot Noir gebruikt, vooral in de modernere cuvées en in de roséwijnen. De productie volgt strikt de traditionele (of klassieke) methode met hergisting op fles en rijping op gist, variërend van 9 maanden voor de basis Cava, 15 maanden voor de Reserva, tot minimaal 30 maanden voor de Gran Reserva, waarbij de meest prestigieuze producenten deze periodes nog verder verlengen.
Organoleptisch profiel en productiestijlen
In het glas heeft Cava een heldere strokleur met groene reflecties in zijn jeugd, die evolueren naar meer gouden tinten in de Gran Reserva. De perlage is fijn en aanhoudend, een teken van een langzame en zorgvuldige hergisting. In de neus komen typisch tonen van groene appel, citrusvruchten, witte bloemen en een karakteristieke geur van mediterrane kruiden naar voren, met een geleidelijke evolutie naar aroma's van gedroogd fruit, gebak en geroosterde tonen in de meer gerijpte Cava's. In de mond valt hij op door zijn evenwicht en frisheid, met een levendige zuurgraad die in balans wordt gehouden door een zekere zachtheid, en een kenmerkende mineraliteit die vooral door de Xarel-lo wordt verleend. De stijlen variëren van Brut Nature (geen dosering) tot Brut, Extra Seco, Seco, Semi Seco en Dulce, met een uitgesproken voorkeur van de hedendaagse markt voor de drogere versies.
Toonaangevende producenten en nieuwe trends
Het productielandschap van Cava wordt gekenmerkt door zowel grote historische huizen als kleine ambachtelijke kelders. Tot de belangrijkste referenties behoren Codorníu, opgericht in 1551 en pionier van Cava, en Freixenet, een gigant op het gebied van mousserende wijn, bekend om zijn karakteristieke Cava in een zwarte fles. Voor de meest veeleisende liefhebbers vertegenwoordigen producenten als Gramona, Recaredo, Llopart en Juvé & Camps absolute topkwaliteit, met cuvées van specifieke percelen en lange rijpingstijden. Een belangrijke trend van de afgelopen jaren is de opkomst van de categorie Corpinnat, een vereniging van eliteproducenten die uit het Cava-consortium zijn gestapt om nog hogere kwaliteitsnormen na te streven, met de nadruk op biologische wijnbouw, handmatige oogst en lange rijpingstijden. Cava past uitstekend bij de Spaanse keuken, van tapas tot zeevruchten, maar ook bij internationale gerechten op basis van vis, wit vlees en gegrilde groenten, waardoor het een uiterst veelzijdige mousserende wijn is aan tafel.